Traumawerk
Healing trauma is not about release,
but about building capacity which then allows the release to happen.
Irene Lyon
De afgelopen 20 jaar is er veel (wetenschappelijk) onderzoek gedaan naar de effecten van ingrijpende gebeurtenissen, omstandigheden in ons gezin van vroeger, onplezierige relationele ervaringen, maatschappelijke conditionering of allerlei ander ervaringen. Al deze ervaringen zetten zich vast in ons lichaam. Zelfs als we via cognitieve therapie al veel hebben opgelost, blijkt dat de littekens in ons lijf en zenuwsysteem blijven bestaan. Hierdoor blijft ons lichaam reageren op situaties die lijken op de traumatische situatie.
We gaan in de aanval (vechten) of lopen er juist voor weg (vluchten). Als beiden niet kan stagneren of bevriezen we. Onbewust vindt er een herbeleving van de oorspronkelijke situatie plaats. Zowel ons eigen fysieke, emotionele en spirituele welzijn staat onder druk. Evenals de wijze waarop we relaties aangaan. Ons werk kan er door beïnvloed worden. We zijn niet de ouder die we graag zouden willen zijn. Of ondanks dat we het zo graag willen, nemen we weinig nieuwe initiatieven en gaan we nieuwe ervaringen uit de weg.
Lichaamsgerichte traumabegeleiding is er op gericht de effecten op het lijf langzaam los te weken. We werken met het zelf genezende vermogen van ons lijf.
Hoe ontstaat trauma?
Trauma ontstaat als een bepaalde situatie te groot, te snel en te overweldigend is. Een situatie die ons zenuwsysteem in het moment niet kan verwerken en waarbij we de vlucht- of vechtbeweging niet kunnen (af)maken.
Dit kan een eenmalige ingrijpende gebeurtenis zijn, zoals een auto-ongeluk, (onverwachts) overlijden van een dierbare, een natuurramp etc. Trauma kan ook ontstaan door terugkerende situaties. In die gevallen is het veelal de situatie in het gezin waarin we opgroeiden dat zich vastzette in ons lijf. Denk bijvoorbeeld een afwezige ouder, overlijden van een ouder op jonge leeftijd, misbruik en geweld, pesten op school.
Trauma gaat niet over de gebeurtenis zelf, maar over hoe je deze ervaarde en hoe je er in het moment mee om bent gegaan en of je je daarna hebt kunnen herstellen. Als dat niet het geval is, dan zet de ervaring zich vast in ons lijf. Door dit trauma te onderkennen en verwerken kunnen we weer terug in onze kracht komen en weer vrij en voluit leven.
Huis-tuin-en-keuken trauma’s
Trauma klinkt heftig, terwijl ieder mens zo’n 10 tot 20 trauma’s met zich mee draagt. Een ogenschijnlijke normale situatie nu die we makkelijk kunnen relativeren, kan voor ons als klein kind als te intens – en dus traumatisch – worden ervaren. Als er continu spanningen zijn tussen ouders kan dat voor een kind als zeer intens worden ervaren. Of als je je wiegje als onveilig ervaarde omdat je net iets te koud was toegedekt. Of als je ouders niet adequaat reageerde op wat jij nodig had toen je huilde. Als je je niet kan herstellen in het contact met je ouders of verzorgers, dan slaat de ervaring zich op in je lijf.
Ook een ogenschijnlijk goed gezin kan dus een diepe imprint nalaten waar we op latere leeftijd last van hebben.
Alledaagse trauma’s ontstaan niet alleen in onze jeugd. Een destructieve relatie kan ook diepe trauma sporen achterlaten en ons nog jaren erna beïnvloeden in hoe we ons dagelijks leven ervaren. Of denk aan pestgedrag op de werkvloer.